W trudnej sytuacji finansowej łatwo wpaść w pułapkę. Czasem wystarczy jeden nieopłacony rachunek, pożyczka z wysokim oprocentowaniem lub kredyt, którego nie da się spłacać – a już pojawiają się problemy z windykacją, rosnącym zadłużeniem i stresem.

W tym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje, które pomogą Ci świadomie korzystać ze swoich praw i nie dać się oszukać – ani przez firmy windykacyjne, ani przez nieuczciwe firmy pożyczkowe.

1. Windykacja – co może, a czego nie może windykator?

Windykacja to proces odzyskiwania długu. Może być prowadzona przez firmę, której jesteś coś winien (np. operatora telefonii), albo przez zewnętrzną firmę windykacyjną.

Windykator nie jest komornikiem. To bardzo ważne – windykator nie ma prawa:

• wchodzić do Twojego mieszkania bez zgody,

• zajmować Twojego majątku,

• grozić ani nękać telefonami,

• rozmawiać o Twoim długu z sąsiadami, rodziną, pracodawcą.

Co może windykator?

• wysłać pismo z wezwaniem do zapłaty,

• zadzwonić i zaproponować polubowne rozwiązanie sprawy,

• umówić się na rozmowę – jeśli się na to zgodzisz.

Jeśli czujesz się zastraszany, masz prawo złożyć skargę do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) lub zawiadomić policję.

2. Przedawnienie długów – kiedy nie trzeba już płacić?

Dług może się przedawnić, czyli – mówiąc prosto – nie trzeba go już spłacać. Firma nadal może się o to upominać, ale nie może dochodzić roszczenia przez sąd, jeśli dług się przedawnił.

Przykładowe terminy przedawnienia (stan prawny na rok 2025):

• rachunki za telefon, prąd, gaz – 3 lata,

• pożyczki od firm pożyczkowych – 3 lata,

• mandat za jazdę bez biletu – 1 rok,

• wyrok sądowy z tytułem wykonawczym – 6 lat (od momentu, gdy dłużnik przestaje spłacać).

Po tym czasie dług się przedawnia, o ile wierzyciel nie podejmie skutecznych działań sądowych.

Uwaga: jeżeli sam przyznasz się do długu (np. podpiszesz ugodę), termin przedawnienia biegnie od nowa.

3. Nieuczciwe praktyki firm pożyczkowych – jak się bronić?

Niektóre firmy pożyczkowe żerują na osobach w trudnej sytuacji, kusząc „szybkimi” pieniędzmi bez sprawdzania zdolności kredytowej. Efekt? Spłacasz 3 000 zł z pożyczki i jesteś winien 10 000 zł.

W 2024 roku weszły w życie przepisy ograniczające koszty pozaodsetkowe (prowizje, opłaty przygotowawcze, ubezpieczenia). W 2025 roku te limity nadal obowiązują.

O czym warto pamiętać:

• firma pożyczkowa musi podać pełny koszt pożyczki – nie tylko RRSO, ale też wszystkie opłaty,

• masz 14 dni na odstąpienie od umowy zawartej online lub poza lokalem firmy,

• masz prawo otrzymać bezpłatnie wzór umowy i pełną informację o warunkach spłaty,

• jeśli czujesz się oszukany, zgłoś sprawę do UOKiK lub Rzecznika Finansowego.

4. Co robić, gdy nie dajesz rady spłacać?

Najgorsze, co można zrobić, to unikać kontaktu z wierzycielem. Milczenie powoduje, że dług rośnie, a sprawa może trafić do sądu i komornika.

Zamiast tego:

• skontaktuj się z wierzycielem i poproś o rozłożenie długu na raty,

• sprawdź w BIG-u lub BIK-u, czy dług nadal jest aktualny,

• poproś o rozliczenie długu na piśmie – ile zostało do spłaty, ile już zapłacono,

• zgłoś się po pomoc – do organizacji pomocowych, doradców konsumenckich lub prawnika.

5. Gdzie szukać pomocy?

Oto instytucje i organizacje, które mogą Ci pomóc bezpłatnie lub za symboliczną opłatą:

• Miejski lub Powiatowy Rzecznik Konsumentów – pomoc prawna w sprawach konsumenckich,

• UOKiK (uokik.gov.pl) – możliwość zgłoszenia nieuczciwych praktyk,

• Rzecznik Finansowy (rf.gov.pl) – pomoc w sprawach z bankami i firmami pożyczkowymi,

• Fundacje wspierające osoby zadłużone, np. Habitat for Humanity, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego (FRSI),

• Centra Pomocy Rodzinie i MOPS – wsparcie finansowe, prawne i psychologiczne.

Podsumowanie

Nie musisz znać całego prawa – wystarczy, że znasz podstawowe zasady. Wiele firm liczy na to, że nie będziesz wiedzieć, jakie masz prawa albo że się wystraszysz.

Pamiętaj: pytaj, sprawdzaj, nie podpisuj niczego pochopnie i szukaj wsparcia. Masz prawo do ochrony – nawet jeśli masz długi.

Siedziba

ul. Kwiatowa 2

83-110 Tczew

Korespondencja / magazyn

Rukosin 4

83-113 Turze

Informacje

KRS 0000164712

NIP: 5932379609

REGON: 192924175

Nr konta: Santander 05 1090 2620 0000 0001 4207 6178

Centrala

tel. (58) 588 70 06

biuro.tczew@bankizywnosci.pl

(Pon. - Pt. 7:00 - 15:00)

Koordynacja FEPŻ

Maria Jankowska

tel. (58) 588 70 06

maria.jankowska@bankizywnosci.pl

Dystrybucja FEPŻ

Justyna Nibus

tel. (58) 588 70 06

justyna.nibus@bankizywnosci.pl

Skontaktuj się z nami

Kontakt do Banku Żywności w Tczewie

Żywność przekazują

 Partnerzy  wspierający

Partnerzy strategiczni

Bank Żywności w Tczewie z siedzibą w Rukosinie 4 (83-113 Turze), NIP: 5932379609, REGON: 366714641, adres e-mail: biuro.tczew@bankizywnosci.pl, tel. kontaktowy: (58) 588 70 06

Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie treści oraz zdjęć zabronione.

Obowiązek informacyjny przed wyrażeniem zgód na przetwarzanie danych (zobacz)

Realizacja: Consulting Adam Plutowski